افغا نستان در چنگال تر یاک
متر جم : استاد محمد یو سف سیمگر ( با ختری) متر جم : استاد محمد یو سف سیمگر ( با ختری)

قسمت اول

واشنگتن تا یمز دهم اگست 2008

نو یسنده سا را کار تر

Sara A. carter

ویرایش و ارسال نذ یر ظفر

 

شیرین یک کلو له تر یاک خا لص را روی کا غذ زر ورقی که از قطعی سگرتش کشیده بود گذاشت و با دستان لرزان تر یاک را بر آن جا بجا کرد او پلته گو گرد افروخته را تا وقتی زیر زرورق گرفت که خمیر تر یاک به دانه های سخت کر ستل بدل شد و دود شیر ینی از آن متصا عد شد ؛ در حال لو له سگرت خا لی شده ای را بر لب گذاشت و دود را با آن به شش هایش فرو برد بعد از دم دوم نا له یی حزن انگیز خفیفی از میان لب های تر قیده اش بگوش رسید ( من نمیدانم از چه ز ما نی به تر یاک عادت کرده ام) .زن این جمله را در حا لی بر زبان راند که دستان لرزانش حر کات غیر عادی داشت و بد نش از دست و پا تا فرق درگر مای نشه تر یاک میسو خت.

داکتر شا یسته حکیم نا ا میدانه  به آن چه که در اتاق کو چک شیرین میگذ شت می نگر یست ؛ خانه شیرین در محله ای دور از شهر کابل واقع است این محله بخا طر وقوع جرایم انگشت نماست و اکثر جرایم با اعتیاد در رابطه است .

شیرین مقداری از ویتامین را از دوکتور شا یسته پذ یرفت . دوکتور شا یسته خا نمی است که کلینیک تداوی مر یضان معتاد را می چلاند اگر او ( دوکتور شا یسته) بتواند شیرین را به کلینیک ببرد ممکن است کاری بیشتری انجام دهد ؛ شاید او بتواند شیرین را از ترور تر یاک نجات بخشد و معتاد را به ترک اعتیاد وادارد و همینکه درد ترک تر یاک به سراغ شیرین بیا ید دوکتور شا یسته آنجا حضور  خواهد داشت و شیر ین  را در جهت مقاومت علیه نیاز تر یاک کمک کند . تر یاک در آنجا ( کا بل) در بدل پنی فروخته میشود و ارزان تر از تنبا کوی یک دانه سگرت . .شیر ین گفت(شو هرم بمن ا جازه نمید هد که به کلینیک بروم و اگر او بداند که کسی اینجا آمده مرا خوا هد کشت .))  .

بعد از هفت سا لی که اداره جورج بوش طا لبان تندرو را از قدرت بر انداخت از دیاد قا بل ملا حظه ای در اعتیاد تر یاک در افغانستان دیده میشود ؛ ازدیاد اعتیاد نتا یج پیشبینی نا شده ای را ببار آورد و این امر درست در جهت مخا لفت کو شش اضلاع متحده برای پیش گیری از یک حمله مما ثل یازدهم سپتمبر است .

تر یاک دامن مردان؛ ز نان ؛ نو جوانان ؛ اطفال و حتی شیر خوراران را گر فت است و اطفال را بخا طری تر یاک مید هند تا جلو گیری از گر سنگی آنان کنند.

 با نوی اول امر یکا خا نم لو را بوش آزادی ز نان افغان را و جیبه خود سا خته است مخصو صا افتتاح مکا تب را برای دختران افغان او لو یت داده است که اکثر این دختران تو سط طالبان از درس و تعلیم محروم شده بودند .

امروز بیشتر از پنج ملیون طفل ( در افغانستان) مکتب میروند و تقر یبا دو ملیون آن را دختران تشکیل مید هند ؛ این مطلب را خا نم لو را بوش اوایل امسال در پرو گرام میز مدور ؛ خطاب به شورای ز نان امر یکا و افغانستان در جورج تاون یو نیو فر سیتی ابراز کرد . خا نم بوش ا ضا فه نمود: ( ز نان و دختران افغان در قلب من جای دارند ) خا نم بو ش پیا م مشا بهی را طی دیدار در ماه جون امسال از افغانستان اظهار کرد. خا نم بوش افزود : ( تصور اعتیاد بیش از حد زنان و کو دکانی که در خا نه های عزار گلی تو سط اقارب ریشدار خویش ز ندانی اند ؛ مشکل است). کار مندان افغان و امر یکا یی پروگرام امحای مواد مخدر؛ فعا لین حقوق بشر ؛ کار کنان اداره استخبارات افغانستان ؛ همه در مصا حبه های که با واشنگتن تا یمز انجام داده اند ازین و ضع اظهار نگرانی کرده اند ( این یک تشو یش است) این مطلب را ریچارد بو چر معاون سکر تری امور جنوب آسیا در وزارت خار جه امریکا اظهار کرد.

تو قع میرفت که در تو لید تر یاک نسبت به سال 2007 تقلیل به عمل آید لیکن بر خلاف تو لید تر یاک بطور سر سام آوری رو به ازد یار است . این مطلب را ریچارد بو چر طی ملا قات اخیرش با واشنگتن تا یمز اظهار کرد .

افغانستان در سال گذشته 8200 تن تر یاک تو لید کرد این ر قم خارق العاده است ؛ تقر یبا 34 فیصد بیشتر از سال 2006 ؛ بدین حساب افغا نستان عملا در صدر لیست تو لید کننده گان تر یاک قرار گر فت . 93 فیصد مار کیت جها نی تر یاک به افغانستان تعلق دارد ؛ این مو ضوع در راپور مشترک افغا نستان و ساز مان ملل متحد واضحا  ذکر شده است.

قسمت اعظم مواد مخدر برای صادرات است ولی یک را پور تر و عکاس واشنگتن تایمز که هر دو خا نم اند ؛ صحنه های دلخراش مصرف تر یاک را تو سط ز نان و حتی کو دکان به چشم سر دیده اند و عکس بر داری نموده اند.

( وقت میشنوم که اضلاع متحده امر یکا و دولت من ادعا میکنند که آنها افغا نستان را آزاد کرده اند دلم می افتد زیرا این حرف حقیقت ندارد) این مطلب را وژمه فروغ تبعه افغانستانی اظهار کرد ؛ وژمه فروغ گرداننده یک ساز مان غیر انتفاعی برای زنان افغان زیر نام ( حقوق جها نی ) میباشد.

آقای تو ماس شو یچ نما ینده سا بقه دار اداره بوش برای مبارزه با مواد مخدر گفت: ( مردم نمی خواهند حقا یق را بدانند) . او فعلا با سازمان ملل متحد در بخش جلو گیری جنا یت و مواد مخدر کار میکند.در آنجا ( افغانستان ) یک ملیون معتاد قا بل تشخیص است ؛ این رقم قا بل ملا حظه ای از یک کشور سی ملیو نی را تشکیل مید هد .

به اساس سروی که در سال 2007 از طرف وزارت جلو گیری از مواد مخدر اضلاع متحده امر یکا ؛ اداره مواد مخدر و جنا یت سا ز مان ملل بعمل آمد ؛ از جمله معتادان افغا نستان یک لک و بیست هزار آنرا زنان تشکیل مید هند و بیش از 60000 آن اطفال میباشند و قو یا احتمال میرود که ار قام واقعی بیشتر ازین باشد راپور مشعر است که این رقم معتادان زن در افغا نستان بمراتب بیشتر از ین است ؛ زیرا در کشور افغانستان زنان کمتر با روی بر هنه در اجتما عات ظاهر میشوند و از جا نبی مسا یل فر هنگی جا معه پیچیده افغانی امر کمک ر سا نی و تداوی معتادان تر یاک را مشکل  تر میسازد . کلینیک تداوی معتادان تر یاک که تو سط داکتر شا یسته اداره میشود از اداره تطبیق  قا نون و جلو گیری از مواد مخدر وزارت خارجه امر یکا و پلان کو لمبو کمک ما لی در یا فت میکند ؛ در پلان کو لمبو 25 کشور عضو یت دارند و در ار تقای اقتصادی و اجتما عی آسیا و حوزه پا سیفیک فعا لیت دارد.

کلینیک داکتر شا یسته در کا بل گنجا یش تداوی 20 تن افراد با لغ را دارد ولی برای نجات کو دکان معتاد هیچ نو ع فعا لیت مو جود نیست در حا لیکه در بسا واقعات مادران معتاد اطفال شانرا با خود به کلینیک میا ورند و قسمت قا بل ملا حظه این اطفال معتاد میباشند.

بخش بیشتر زنان معتاد به تر یاک در خا نه های شان تداوی میشوند این مطلب را محمد نصیب مسوول انجمن خد مات عا مه و انکشاف افغانستان ابراز کرد.؛ محمد نصیب  با کلینیک داکتر شا یسته همکاری میکند و نیز خودش کلینیک های تداوی معتادان تر یاک را در پکتیا ؛ هلمند ؛ غز نی؛ و نیمروز بصورت مستقل اداره میکند او میگوید : ( تداوی معتادان در افغا نستان کار دشوار است زیرا شرایط کلتوری و اجتما عی افغانستان مغلق و پیچیده است ؛ اعتیاد به تر یاک رو به تزاید نهاده است.)

نسرین 23 سا له؛ هنگا می دست به خود کشی زد که اعتیادش غیر قا بل تحمل شد وقتی تایمز در کلینیک ( سا نگه آماج ) با او مصا حبه میکرد او طفل 9 ماهه اش را در آ غوش کشید ه بود ؛ ها تفه 9 ماهه با خوا هر پنج  سا له اش فا طمه با مادرش یکجا در بستر کلینیک خوابیده بد بختا نه هر سه آنان از اعتیاد تر یاک رنج می برند آ نان از مدت بیست روز در کلینیک بسر میبرند در حا لیکه یک دوره تداوی سه روزه را در خانه سپری کرده اند ؛ هزاران تن معتاد هنوز در لیست منتظرین تداوی قرار دارند . داکتر شا یسته میگوید: ( بسا او قات معتادان زن بخا طر مسا یل کلتوری از امتیاز تداوی محروم میما نند زیرا شرم و وقار فا میل اجازه نمید هد که زنان بخا طر اعتیاد تر یاک زیر تداوی قرار گیرند و این مو ضوع مرگ و زنده گی آنان است) داکتر شا یسته میگو ید ( عنعنات کار ما را از بد بد تر میکند در حقیقت بسیار مشکل است تا بدانیم که واقعا چه تعداد معتادان زن مو جود اند حا لات روز بروز وخیم تر شده میرود و باالاخص در سال های آخر وضع وحشت آور شده است ).

تا یمز با بیش از 40 زن معتاد مصا حبه کرد؛ تعداد ز یادی ازین زنان گفتند که آنان تو سط شو هران و کار فر ما یان مجبور شده اند که به تر یاک رو آورند زیرا به نظر آنان تر یاک یگانه دوایی است که در بسا حا لات به کمک آنان میشتا بد ؛ تعدادی ازین زنان گفتند که اعتیاد آنان به تر یاک بخا طری اتفاق افتاده که دیگر از کشیدن بار طاقت فر سای زنده گی عا جز شده اند ؛ آنان میگو یند که بیشتر اوقات مورد سو استفاده قرار گر فته اند و گر سنگی بر آنان مسلط بوده است ؛ بطور مثال شیرین علت اعتیادش را جدال پیهم و در بدری پیهم وانمود کرد او در حا لیکه بر بستر خودش در یک اتاق تنگ نشسته بود با اضطراب گفت: امکان دارد همین لحظه شو هرم پیدا شود و دو باره مرا تا جان دارد بزند) .

داکتر شا یسته با حال پر یشان به کلینیک بر گشت زیرا بیشتر ازین کاری از دستش سا خته نیست . در قسمت با لای شهر کا بل شا هراه کا بل مزار شریف قرار دارد ؛ آغاز شاهراه بر تا بلوی تخته ای نصب شده در کنار شاهراه می خوانیم ( مشکل اعتیاد تر یاک گر یبان گیر مردم افغا نستان است ) در ز مان طالبان تا بلو های در جاده ها بچشم میخورد که بر آن تا بلو ها نو شته بودند ( کسا نی که به جرم اعتیاد مواد مخدر دستگیر می شو ند اعدام میگردند ) تا بلو بر علاوه پیام ضد مواد مخدر تصو یر دختر جوانی را نشان مید هد چشمان آماس کرده اش از زیر بر قع بیننده را بخود جلب میکند . تا بلو تصر یح میکند این دختر شا گرد مکتب بود اما در اثر اعتیاد مواد مخدر از مکتب خارج شده و امید ز نده گی را از دست داد ه است در کنار تصویر دختر جوان ؛ پوز بسته شبیه اشباح سه تا پسر بچه متبسم ایستاده اند و از این که از بلای اعتیاد در امان مانده اند شادمان اند.

تخته های اعلانات مشا بهی جز پرو گرام های هوشدار دهنده  دولت افغانستان در باب مواد مخدر ؛ این جا و آن جا به چشم میخورد این اعلا نات دارای تبلیغات دو لتی علیه مواد مخدر است و پیام های سیا سی دولت میباشد.

صا لح محمد مو لف و نو یسنده است او نما ینده مردم وادی پنجشیر در پا رلمان افغا نستان میبا شد او در حا لیکه چشما نش  را میما لید محتو یات تخته اعلا نات دو لتی را برای ما تر جمه میکرد ؛ صحبت با صا لح محمد بعد از چند لحظه به مو ضوع اختلاس در افغانستان کشید ؛ افغا نستان ؛ کشوری که در آن کا رمندان بلند پا یه  دولت ؛ جنگسا لا ران محلی؛ خوشبینان طالبان و حلقه های جنا یت پیشه همه ازین گنج شا یگان نصیبی میبرند در حا لیکه عین اشخاص از عواید دولت و کیسه مردم افغانستان و کمک های مما لک کمک دهنده نیز نفع میبرند .

 خا نم فروغ کار مند مو سسه حقوق جها نی گفت: ( امروز از جهات گو نا گون حا لت ز نان افغانستان نسبت به دهه هشتاد یعنی ز مان حکو مات طرفدار شوروی در افغانستان بد تر میباشد حتی بد تر از زمان حکو مت جنگ سالاران و تسلط طالبان) خا نم فروغ علاوه کرد : ( این حا لت بد تر از سلطه رژیم کمو نیست است ؛ حتی از بعضی جهات بد تر از زمان حکو مت طا لبان ؛ من از بی مسو لیتی حکو مت خویش غمگین هستم آنان ( جا معه بین المللی ) ملیون ها دالر مید هند ولی این پول ها دردی را دوا نمی کند و پول سیا هی از آن نصیب زنان  افغان نمیشود.    ( ادامه دارد)


September 8th, 2008


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
مسایل بین المللی